Al meer dan 45 jaar experts in diergezondheid
Wetenschappelijk onderbouwde producten
Persoonlijk advies op maat
Voorkom melkziekte rondom afkalven

Melkziekte

Melkziekte komt voort uit het feit dat een koe rondom het afkalven direct een grote hoeveelheid calcium beschikbaar moet hebben. Als dit niet het geval is treedt melkziekte op. Deze pagina is bedoeld om informatie te verstrekken over de uitdaging voor melkveehouders om (sub)klinische melkziekte te beheersen. Raadpleeg altijd je eigen dierenarts voor diagnose en advies.

Op deze pagina:

DEFINITIES

Wat is melkziekte?

Melkziekte is een tekort aan calcium bij je koe. De ziekte wordt ook wel kalfziekte of in het Engels ‘milk fever’ genoemd. Melkziekte komt voor in een klinische en subklinische variant en slaat toe als de koe op haar zwakst is. In de transitieperiode dus, rondom het afkalven. Je koeien hebben na het afkalven meteen een zeer grote hoeveelheid calcium nodig. Dat calcium halen ze in eerste instantie uit hun bloed en daarna uit het voer en de botten. Het gevolg van melkziekte is dat de koe niet of nauwelijks meer kan staan en minder eet, wat grote negatieve gevolgen voor de gezondheid en prestatie heeft.

Melkziekte, met name subklinische melkziekte, komt bij koeien veel voor. Door droge koeien bij te voeren met AniStart kun je het aantal gevallen gelukkig terugdringen.

Arnout Dekker Phibro

“Het verstrekken van voldoende en kwalitatief goed water voor droge koeien is uiterst belangrijk en het zal de opname van droge stof verbeteren.”

 

Arnout Dekker, Dierenarts Phibro

VERSCHIJNSELEN

Symptomen van melkziekte

Er zijn twee verschillende soorten melkziekte. Het gaat hier om klinische en subklinische melkziekte. Een andere veel voorkomende aandoening is slepende melkziekte, maar dit is absoluut geen melkziekte.

Klinische melkziekte

Bij klinische melkziekte vertoont de koe symptomen die samenhangen met een ernstig calciumgebrek. De koe kan niet meer opstaan, is futloos en heeft een verminderde eetlust. Ook komt het gehele maag-darmkanaal stil te liggen omdat er niet voldoende calcium is om deze spieren aan te sturen. Verder voelt de koe koud aan.

Subklinische melkziekte

Subklinische melkziekte komt veel vaker voor dan klinische melkziekte. Op het eerste gezicht is er niets aan de koe te zien. Ze kan op haar poten staan en functioneert redelijk. Maar de koe die lijdt aan subklinische melkziekte presteert als gevolg van een calciumtekort wel degelijk minder.

Problemen als mastitis, baarmoederontsteking, witvuilen en aan de nageboorte staan komen vaker voor. Let goed op bij koeien die rond het afkalven minder vreten en koude oren hebben; er is een grote kans dat ze last hebben van subklinische melkziekte. Ze zijn vatbaarder voor ziektes en presteren minder goed. 

Henco Splinter Phibro over subklinische melkziekte bij koeien

“Uit ons onderzoek blijkt dat ongeveer 60% van de koeien last van heeft van subklinische melkziekte. Voorkom dit en boost de melkproductie en gezondheid van je koeien.”

 

Henco Splinter, Dairy Technical Specialist Phibro

Slepende melkziekte

Hoe veel de namen ook op elkaar lijken, slepende melkziekte is duidelijk iets anders dan (sub)klinische melkziekte. Slepende melkziekte bij koeien is een stofwisselingsziekte die optreedt door een energietekort. Vaak wordt slepende melkziekte wel veroorzaakt door (sub)klinische melkziekte, omdat de koeien dan minder vreten en daardoor minder energie opnemen. Lees meer over slepende melkziekte

OORZAAK EN GEVOLG

Oorzaak van melkziekte

Melkziekte kan ontstaan als de koe gaat afkalven. In de droogstand heeft het dier minder calcium nodig gehad. Nu moet er door het geboorteproces opeens veel calcium beschikbaar komen voor onder andere de biest- en melkproductie. 

Om aan deze vraag te kunnen voldoen, spreekt de koe eerst de calciumvoorraad in haar bloed aan. Omdat dit nooit genoeg is, moet de koe extra calcium uit voer en botten vrijmaken. Dit verschil kan de koe meestal niet compenseren, waardoor ze (subklinische) melkziekte krijgt. In het algemeen geldt dat hoe ouder de koe wordt, hoe groter de kans op (subklinische) melkziekte wordt.

Wat zijn de consequenties? 

Melkziekte is in sommige gevallen fataal. Toch is dit niet je grootste probleem. Met name subklinische melkziekte kan je bedrijf behoorlijk raken. Terwijl er hierbij dus geen duidelijke symptomen van melkziekte zichtbaar zijn, krijgen je koeien toch vaker te maken met aandoeningen als mastitis, baarmoederontsteking en witvuilen, doordat het immuunsysteem wel degelijk verzwakt is. Natuurlijk komt dit de melkproductie niet ten goede. En het kost je een hoop geld en energie om je koe er weer bovenop te krijgen. 

OPLOSSINGEN

Melkziekte voorkomen

Om melkziekte te voorkomen begin je met het analyseren van de hoeveelheid macromineralen in al je ruwvoeders welke voor je droge koeien bestemd zijn. Gebruik de voedermiddelen met de laagste Kaliumgehaltes. Laat het droge koeien rantsoen berekenen met een zo laag mogelijk Kalium gehalte en gebruik zo smakelijk mogelijke voedermiddelen.

Ons product AniStart is speciaal ontwikkeld ter preventie van (sub)klinische melkziekte. Hiermee bereid je de koe beter voor, zodat ze meer calcium tot haar beschikking heeft op het moment dat de vraag ontstaat rond het afkalven. Door ze in de droogstand AniStart te voeren, gaan je koeien ruim voordat ze het nodig hebben meer calcium vrijmaken. In de droogstand plast ze dit overtollige calcium gewoon uit, maar vanaf het moment van afkalven kan ze veel beter aan de nieuw ontstane calciumvraag voldoen.

Behandelingen

Hoe behandel je kalfziekte/melkziekte?

Koeien met kalfziekte worden normaal gesproken behandeld met een calciuminfuus. Ook onderhuidse toedieningen en orale calcium producten zijn beschikbaar om subklinische gevallen te behandelen. Let op: deze verschillende calciumbronnen zijn niet gelijk aan elkaar. Er komt meer kijken bij het toedienen van calcium dan men verwacht. Daardoor dienen deze producten steeds toegediend te worden onder advies van een dierenarts.