De kosten die ontstaan door verlies aan productie en verminderde diergezondheid, als gevolg van klinische en subklinische melkziekte zijn over het algemeen veel hoger dan gedacht. In deze blog leggen we uit hoe het kan dat deze verliezen zo hoog zijn en hoe de negatieve effecten te verminderen zijn.
De overgang van de droogstand naar de lactatie betekent voor melkkoeien een enorme fysiologische verandering: één van de grootste veranderingen is de calcium balans. Koeien die het niet lukt de bloed calcium concentratie op peil te houden zijn gevoeliger voor stofwisselingsziekten na het afkalven en een verminderde melkproductie.
Koeien die klinische melkziekte hebben zijn snel te herkennen: ze hebben duidelijke signalen van een flink tekort aan calcium, zoals niet kunnen staan en ze zijn koud.
Subklinische melkziekte komt veel vaker voor dan klinische melkziekte. Desondanks zijn de effecten van subklinische melkziekte zwaar onderschat: koeien staan gewoon, ze lijken normaal te functioneren, maar ze zijn veel minder efficiënt door het tekort aan calcium en daarmee zijn ze veel vatbaarder voor andere ziekten (zie hieronder).
In Duitsland (Venjakob et al. 2017) is bloedonderzoek van 1380 pas gekalfde koeien op 115 bedrijven uitgevoerd. De incidentie van klinische melkziekte was relatief laag: van 0% bij vaarzen tot 16,1% bij koeien die vier keer of vaker gekalfd hadden. MAAR de incidentie van subklinische melkziekte (calcium concentraties in het bloed lager dan 2,1 mmol/L) op diezelfde bedrijven, was veel hoger: van 14% bij vaarzen tot maar liefst 71% bij koeien die vier of meer keer gekalfd hadden. (Tabel 1).
Melkziekte |
Lactatie 1 |
Lactatie 2 |
Lactatie 3 |
Lactatie ≥ 4 |
Calcium concentraties lager dan 2.1 mmol/L | 32/228a (14.0) |
158/355b (44.5) |
211/332c (63.6) |
331/456d (71.2) |
Tabel 1: Incidentie (aantallen/totaal en percentage) van subklinische melkziekte 0 tot 48 uur na het kalven bij koeien in verschillende lactaties. Bron: Venjakob et al. 2017
a-d Verschillende superscripts binnen rijen verschillen, P < 0.05
(Subklinische) melkziekte heeft niet alleen tot gevolg dat koeien na het afkalven minder melk produceren, het is ook een belangrijke oorzaak van een aantal andere ziektes en gezondheidsproblemen, zoals mastitis, slepende melkziekte, aan de nageboorte blijven staan, baarmoederontsteking, zuchtvorming, lebmaagdislocatie en vervette levers (ketose) (Horst et al., 1997. and Curtis et. al., 1985.)* .
Tabel 2: De geschatte kosten van gezondheidsproblemen bij melkkoeien:
Metabolische ziekte |
Geschatte kosten/Geval |
Melkziekte¹ | €312 |
Subklinische melkziekte² | €113 |
Lebmaagdislocatie³ | €362-496 |
Slepende melkziekte (ketose)³ | €71-82 |
Aan de nageboorte blijven staan³ | €130-190 |
Baarmoederontsteking³ | €157-166 |
De verliezen die gepaard gaan met subklinische melkziekte zijn veel groter dan bij klinische melkziekte. Een publicatie van Oetzel (2012) met data van een studie daarvoor (Oetzel, 2011), in combinatie met de economische kosten bij klinische melkziekte (Guard 1996), laat zien dat de economische verliezen van subklinische melkziekte op gemiddelde melkveebedrijven wel vier keer zo hoog zijn dan het verlies dat gepaard gaat met klinische melkziekte. De reden hiervan is vrij simpel: subklinische melkziekte komt circa 10 keer zo vaak voor dan klinische melkziekte.
Tabel 3: De geschatte economische impact van klinische en subklinische melkziekte op een melkveebedrijf met 250 koeien:
Geschatte kosten per geval |
% Gevallen |
Aantal koeien per jaar |
Totaal verlies per jaar |
|
Klinische melkziekte |
€312 | 6% | 15 | €4.680 |
Subklinische melkziekte |
€113 | 60% | 150 | €16.950 |
De beste manier om de kosten die voortkomen uit subklinische melkziekte is te voorkomen dat koeien subklinische melkziekte krijgen. Door het toevoegen van Animate (een geconcentreerd en zeer smakelijk product dat helpt de calcium metabolisme te verbeteren) aan droge koeien neemt het aantal gevallen van klinische, én subklinische melkziekte af. Met het toevoegen van Animate aan het rantsoen kunnen ook stofwisselingsziekten en andere gezondheidsproblemen die een relatie met melkziekte hebben, worden voorkomen. Het resulteert in een verbeterde prestatie van de koeien gedurende de kwetsbare transitie en daarmee in meer melk in de lactatie.
Als je meer wilt weten over Animate en hoe het de gezondheid en de prestaties van je verse koeien kan verbeteren, neem dan contact met ons op. Met een vrijblijvende transitie check van één van onze Phibro expert kunt u het volgende verwachten:
Schrijf je in voor onze blog updates en ontvang de laatste blog artikelen direct in je inbox.