De gevolgen van hittestress lijken, ook in Nederland, elk jaar groter te worden. Zodra de temperaturen tot boven bepaalde drempelwaarden stijgen (bijv. een luchttemperatuur van 25˚C met een relatieve vochtigheid van 10% of een luchttemperatuur van 22˚C met een relatieve vochtigheid van 50%), kunnen koeien hun lichaamstemperatuur niet meer op peil houden en hebben ze last van hittestress. Er treden allerlei fysiologische veranderingen op zodra de koe probeert zich aan te passen aan deze temperaturen. Zo nemen bijvoorbeeld de voeropname en melkproductie af en de ademhalingsfrequentie en lichaamstemperatuur toe.
De effecten van hittestress zijn met name zichtbaar bij hoogproductieve melkkoeien, vooral de koeien die dagelijks meer dan 25 kg DS (droge stof) opnemen en die, vanwege hun hoge stofwisseling, veel interne warmte produceren die moet worden afgevoerd.
Er is de afgelopen jaren al veel geschreven over hittestress, maar deze blog focust op een overzicht van verschillende producten die melkkoeien kunnen ondersteunen tijdens periodes van hittestress. Deze producten kunnen worden ingedeeld op basis van hun beoogde effect, en enkele voorbeelden hiervan zijn:
Voedingsmiddelen (pensbestendig vet), die de energiedichtheid van het rantsoen verhogen: deze dragen bij aan de energievoorziening bij een verminderde voeropname. Naast een hoge energiedichtheid, fermenteert vet niet, zodat er weinig warmte wordt geproduceerd tijdens de vertering.
Buffers of andere producten (natriumbicarbonaat, gist), die de pensfunctie ondersteunen: deze producten zijn voornamelijk ontwikkeld om de effecten van pensverzuring, die kan ontstaan tijdens periodes van hittestress als gevolg van een veranderde voeropname, te verminderen.
Mineralen/elektrolyten (o.a. kalium) om de vochtbalans te herstellen: er bestaat enige discussie over de relevantie van zweten bij koeien, maar het is bekend dat koeien kalium verliezen met hun zweet.
Metabolieten (niacine, betaïne), die de doorbloeding van de bloedvaten en vochthuishouding ondersteunen: deze producten dragen bij aan de afvoer van perifere warmte en de vochtbalans van de cel.
Producten die de algehele stofwisseling en de immuunfuncties ondersteunen: de immuunfunctie neemt af tijdens periodes van hittestress.
Het is duidelijk dat er een breed scala aan producten is waaruit gekozen kan worden, waarbij sommige producten extra voordelen bieden. Afhankelijk van de ernst van de situatie is het raadzaam om in sommige gevallen meerdere producten gelijktijdig in te zetten om de gezondheid en productiviteit van je koeien te ondersteunen. Het kan echter een uitdaging zijn om de juiste keuze(s) te maken, gezien de talloze producten die beschikbaar zijn. Bij twijfel kunnen onderstaande vragen mogelijk helpen bij het maken van de juiste keuze:
Doel: Wat probeer ik te bereiken? Vult dit product de werking van andere producten die reeds worden gebruikt aan?
Bewijs: Wat is het wetenschappelijke bewijs achter het product in kwestie? Is dit bewijs specifiek gericht op hittestress? Hoe werd het bewijs verkregen (onderzocht in een laboratorium of op een gedegen onderzoeksbedrijf)
Vergelijkbaarheid: Bevat het product in kwestie dezelfde soort, kwaliteit en hoeveelheid ingrediënten, als die getest zijn in het (wetenschappelijke) bewijs?
Het is belangrijk om eraan te denken dat de meeste van deze producten ontwikkeld zijn om de negatieve gevolgen van hittestress tegen te gaan. In eerste instantie zijn deze producten gericht op de gevolgen en niet op de preventie van hittestress. Denk liever aan bewezen producten met preventieve eigenschappen zodat hittestress niet of minder optreedt, in plaats van producten die zich richten op het bestrijden van de verschijnselen.
Realiseer je bovendien dat de meerderheid van deze ingrediënten zijn bedoeld voor de ondersteuning van melkgevende koeien met hittestress. De gevolgen van hittestress zijn overduidelijk bij melkgevende koeien: ze vreten minder en produceren minder melk en van lagere kwaliteit. Maar hittestress kan ook zeker droge koeien treffen, waarbij de verschijnselen niet altijd direct zo duidelijk zijn als bij melkgevende koeien. Hoogproductieve koeien hebben een hoge stofwisseling tijdens het grootste deel van hun productiecyclus, maar ook zeker tijdens de droogstand wanneer het weefselherstel plaats moet vinden. Droge koeien worden vaak vergeten, maar koeien die tijdens de droogstand te maken krijgen met hittestress geven aantoonbaar minder melk tijdens de daaropvolgende lactatie. Daarom is het essentieel om droge koeien te betrekken bij je maatregelen tegen hittestress en oplossingen te implementeren om ook deze groep koeien te ondersteunen.
Uitvoerig onderzoek van de laatste jaren laat zien dat het voeren van OmniGen aan melkgevende en droge koeien tijdens periodes van hittestress een positief effect heeft. Het resultaat is een verminderde ademhalingsfrequentie (hijgen), een lagere lichaamstemperatuur en daarnaast een verhoogde droge stof opname en melkproductie. Dit onderzoekt bewijst dat OmniGen een belangrijke rol kan spelen in de strategie om de gezondheid en productie van koeien te ondersteunen tijdens periodes van hittestress.
Meer weten hoe OmniGen jouw koeien kan ondersteunen tijdens en na hittestress? Vraag hier een vrijblijvend consult aan.
Schrijf je in voor onze blog updates en ontvang de laatste blog artikelen direct in je inbox.